ทำไมเราต้องกินผักผลไม้
“ทำไมหนูต้องกินผัก” เป็นคำถามง่ายๆ ที่เด็กๆ หลายคนชอบที่จะถาม เพราะต้องการเหตุผลมาสนับสนุนในเรื่องที่พ่อแม่พยายามที่จะให้เขากินผัก ซึ่งเขาไม่ชอบเลย... เด็กๆ มักจะได้รับคำตอบว่า “ผักดีต่อสุขภาพ” เท่านั้น เด็กๆ ยังเห็นภาพไม่ชัดเจนว่าผักดีต่อสุขภาพอย่างไร เรามาลองหาวิธีที่จะทำให้เด็ก ๆ รู้สึกดีต่อการกินผักเพื่อสุขภาพกันเถอะครับ
เราทราบกันดีอยู่แล้วว่า จริงๆ แล้วสิ่งของหลายสิ่งหลายอย่างมีทั้งประโยชน์และโทษในตัวของมันเอง รวมถึงเรื่องอาหารการกินด้วย การปรับพฤติกรรมการกินให้เหมาะสม และอยู่ในสมดุลต่างหากที่จะทำให้เราดำรงชีวิตอยู่อย่างมีความสุข แต่ถ้าจะเลือกกล่าวถึงเฉพาะประโยชน์ก็คงมีมากมายหลายประเด็นจนไม่สามารถจะเขียนออกมาได้หมด และข้อมูลต่างๆ ก็ยังมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาอีกด้วย ตราบเท่าที่นักวิทยาศาสตร์ยังคงทำงานวิจัยอย่างต่อเนื่องครับ
ในครั้งนี้ประเด็นที่เลือกนำมาเสนอเป็นเรื่องของการย่อยพืชที่เรากินเข้าไปครับ พอจะพูดเรื่องการย่อย ก็ต้องหันมาดูโครงสร้างของสิ่งที่เราจะย่อยกันก่อนครับ เรามักจะได้ยินคำว่า “เซลลูโลส” กันบ่อยๆ เมื่อกล่าวถึงเรื่องการย่อยพืช
เซลลูโลสคืออะไร?
เซลลูโลส (Cellulose) เซลลูโลส (Cellulose) ประกอบด้วยโมเลกุลที่ต่อกันเป็นโซ่ยาวของกลูโคส เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของผนังเซลล์ของพืชส่วนมาก
เรื่องที่แปลกก็คือว่านักวิทยาศาสตร์พบว่า...
ไม่มีสัตว์มีกระดูกสันหลังชนิดใดที่สามารถสร้างเอนไซม์เซลลูเลส ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่ใช้สำหรับการย่อยเซลลูโลสได้ แต่สัตว์มีกระดูกสันหลังทั้งหลายได้หันไปพึ่งเอนไซม์เซลลูเลสที่ได้จากแบคทีเรียและโพรโทซัวที่อาศัยอยู่ในทางเดินอาหารของสัตว์เหล่านั้นแทน สำหรับการย่อยเซลลูโลสที่กินเข้าไป
พิสูจน์ได้ง่ายๆ ตอนเช้าๆ เข้าห้องน้ำ แล้วลองก้มสังเกตอุจจาระของตนเองดูสิครับ จะเห็นว่าร่างกายเราไม่สามารถย่อยพืชได้หมด แต่จะถ่ายออกมาในรูปของเส้นใยหรือกากอาหาร ซึ่งบางคนอาจจะมีข้อสงสัยว่าทำไมพืชที่เรากินเข้าไปก็ดูเหมือนจะเปลี่ยนรูปไปนี่นา น่าจะมีการย่อยเกิดขึ้น
ถูกต้องครับ และต้องไม่ลืมว่าร่างกายเรามีกระบวนการย่อยเชิงกลในร่างกายด้วย ซึ่งเกิดจากการบีบตัวของกระเพาะและลำไส้ บวกกับเอนไซม์ที่ได้จากที่แบคทีเรียในลำไส้อีกนิดหน่อย ก็พอจะทำให้กลายสภาพไปแบบที่เห็นกันได้
นักวิทยาศาสตร์ได้ให้คำอธิบายในเรื่องประโยชน์ของการกินพืชผักผลไม้ไว้ว่า...
“สำหรับมนุษย์ เซลลูโลสจากพืชที่เรากินเป็นอาหารเข้าไปจะถูกขับถ่ายออกมาพร้อมอุจจาระ ระหว่างที่เซลลูโลสเคลื่อนที่ผ่านผนังลำไส้จะไปเสียดสีกับผนังทางเดินอาหารและเป็นการกระตุ้นให้มีการสร้างเมือกโดยเซลล์สร้างเมือก (mucous cell) ที่มีอยู่ในผนังทางเดินอาหาร ซึ่งช่วยทำให้การลำเลียงในทางเดินอาหารทำได้ง่ายขึ้น ลื่นขึ้น ส่งผลทำให้การขับถ่ายสะดวกขึ้น (การย่อยเซลลูโลสในร่างกายมนุษย์เกิดขึ้นในอัตราส่วนที่น้อยมาก เพราะมนุษย์ไม่ได้กินพืชเป็นอาหารหลัก เหมือนในสัตว์กินพืช) และนอกจากนี้เส้นใยเซลลูโลส ยังช่วยทำความสะอาดผนังลำไส้เรา (คล้ายๆ กับเรากวาดบ้านด้วยไม้กวาด) ทำให้ไม่ให้มีสารพิษตกค้างอยู่ในลำไส้ ลดปัจจัยเสี่ยงของการเป็นมะเร็งในลำไส้ได้อีกด้วย”
ประโยชน์ของผักผลไม้หลากสี
ผักสีแดง จะมีสาร Cycopene เป็นตัวพิกเมนต์ให้สีแดงในแตงโม มะเขือเทศ สาร Betacycin ให้สีแดงในลูกทับทิม บีตรูต และแคนเบอร์รี่ สารทั้งสองอย่างนี้เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ หรือ Antioxydants ซึ่งจะช่วยป้องกันการเกิดมะเร็งหลายชนิด
ผักสีขาว โดยเฉพาะดอกแคนั้นมีกันแทบทุกครัวเรือน ยอดแคมีเบตาแคโรทีนสูงมาก ดอกแคมีวิตามินซี ช่วยแก้หวัดได้ดี แถมยังช่วยให้ผิวสวย อย่าลืมดึงเกสรออกก่อนนำไปลวกหรือต้มเพราะเป็นส่วนที่ขมมากที่สุดนั่นเอง
สนใจอ่านบทความเกี่ยวกับสุขภาพเลือกทางด้านขวา
